Witaminy są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, dlatego chętnie sięgamy po produkty, które je zawierają. Czy wiesz jednak, czym one są i jaką pełnią funkcję? Które z nich są najważniejsze dla organizmu? Jakie są najcenniejsze źródła witamin? Przygotowaliśmy dla Ciebie kompendium wiedzy na ten temat.
Co to są witaminy?
Witaminy to grupa organicznych związków chemicznych, która pełni istotną rolę dla właściwego funkcjonowania organizmu. Znajdują się zarówno w żywności, jak i w suplementach diety.
Co ważne, nie tylko niedobór, ale i nadmiar składników odżywczych może być bardzo niekorzystny. W przypadku braku danej witaminy mówi się o awitaminozie, a jeśli jest jej za dużo – hiperwitaminozie.
Witaminy są niezbędne dla prawidłowego przebiegu różnych procesów metabolicznych. Dlatego ich niedobór może powodować wiele dolegliwości. Są one również związkami egzogennymi – muszą być dostarczane z zewnętrznych źródeł.[1]
Funkcja witamin w organizmie człowieka
Jakie funkcje pełnią witaminy? Ich obecność ma istotny wpływ na przebieg procesów metabolicznych. Jednak, wbrew możliwym skojarzeniom, witaminy nie pełnią roli ani odżywczej, ani energetycznej. Mają one funkcję regulacyjną. Jeśli więc będzie ich zbyt mało lub zbyt dużo, niektóre istotne procesy zostaną zachwiane.
Nazwa „witamina” wzięła się od łacińskiego określenia „vita”, które oznacza życie. W istocie – są nam niezbędne do życia. O ich niedoborze mówimy wtedy, gdy pogorszeniu ulega kondycja i wygląd skóry, włosów czy paznokci, a także wydolność psychiczna. Witaminy pełnią jednak o wiele więcej istotnych funkcji, niż tylko wpływ na wygląd. Odpowiadają one między innymi za:
- prawidłowy rozwój kości, stawów i mięśni – co jest niezwykle istotne w przypadku dzieci!
- właściwe funkcjonowanie układu nerwowego;
- prawidłowy wzrok – w przypadku znacznych braków niektórych witamin, wzrok może ulec pogorszeniu
- odporność organizmu – również niedobór określonych witamin może przekładać się na spadek naturalnej odporności organizmu, a tym samym na większą podatność na infekcje i choroby;
- przepływ krwi;
- wytwarzanie energii.[2]
Właściwie każdy proces metaboliczny w organizmie wymaga obecności określonej witaminy. Dlatego, choć potrzebne są zwykle ich niewielkie ilości, trzeba zadbać o to, by zaspokoić nimi zapotrzebowanie organizmu.
Witaminy można podzielić na dwie grupy:
- rozpuszczalne w wodzie – nadmiar usuwany wraz z moczem;
- rozpuszczalne w tłuszczach – nadmiar magazynowany w organizmie.
Które witaminy są najważniejsze dla organizmu?
Tak naprawdę wszystkie witaminy są niezbędne do tego, by organizm funkcjonował prawidłowo. Dlatego należy stosować zbilansowaną i różnorodną dietę. Naturalne źródła witamin to bowiem najłatwiejszy sposób na to, by każdego dnia zadbać o swoją równowagę i prawidłowe funkcjonowanie. Dlatego gdy się odchudzasz, zwróć uwagę, aby dieta nie była zbyt restrykcyjna lub uboga – to prosta droga do tego, by pojawiły się niedobory witamin!
Wyróżniamy również takie, które są niezbędne do zachowania witalności i lepszego samopoczucia. Najważniejsze witaminy to:
- witamina A – jest niezbędna dla zachowania prawidłowego wzroku, a także dla prawidłowego rozwoju kości. Jej niedobory mogą skutkować problemami ze wzrokiem, obniżoną odpornością i zmęczeniem. Witamina A wpływa również na stan skóry – jeśli jest jej za mało, może ona stać się sucha i szorstka;
- witamina B1 – witaminy z grupy B mają znaczący wpływ na prawidłową pracę układu nerwowego. Oprócz tego witamina B1 wpływa korzystnie na proces gojenia się ran;
- witamina C – to jedna z popularnych witamin, znana przede wszystkim ze swojego wpływu na odporność. Oprócz tego jest jednym z najbardziej znanych przeciwutleniaczy – neutralizuje wolne rodniki. Obecność witaminy C warunkuje również lepsze wchłanianie żelaza;
- witamina D – ta witamina jest niezbędna dla właściwego wykorzystywania wapnia i fosforu przez organizm – hamuje wydalanie go z organizmu, dzięki czemu przyczynia się do dobrego stanu zębów i kości. Witamina D ma także wpływ na system nerwowy;
- witamina E – ta witamina jest znana przede wszystkim ze swoich właściwości przeciwutleniających. Jest przez to nazywana „witaminą młodości”;
- witamina K – uszczelnia naczynia krwionośne, dlatego jest niezbędna do tego, by krew miała prawidłową krzepliwość. Oprócz tego witamina K wykazuje działanie antybakteryjne i przeciwgrzybicze.[3]
Każda witamina pełni określoną funkcję w organizmie, dlatego są tak niezbędne i nie można doprowadzić do ich niedoborów. Zachowując ich odpowiedni poziom, czujesz się lepiej i sprawniej. Najważniejsze źródło witamin to pożywienie. Zwróć uwagę na to, by to, co znajduje się na Twoim talerzu, było różnorodne.
Codzienną dietę warto uzupełnić również o witaminowe suplementy diety. Bodymax to zestawy witamin i minerałów z dodatkiem ekstraktu z żeń-szenia.
[1] https://www.farmacja.umed.wroc.pl/sites/default/files/files/Witaminy.pdf
[2] https://wsiiz.pl/dokumenty/wydawnictwo/publikacje/kosmetologia_ebook.pdf#page=28
[3] https://www.body-challenge.pl/artykul/witaminy-skladniki-mineralne-i-antyoksydanty-czyli-zdrowie-w-pigulce